Belediye Başkanının Görevleri
1. Yerel yönetim seçim sonucunda, yetkili seçim kurulundan mazbatasını alan belediye başkanı öncelikle mümkün olabiliyorsa görevi devralacağı belediye başkanıyla devir teslim töreni yapmalıdır.
2. Başkanını, belediyede göreve başladığı tarih, mülki idare amirine yazılı olarak bildirilmelidir.
3. Belediye birim amirlerinden; belediye idaresi ve birimleri hakkında bilgi almalıdır.
4. Belediyenin gelir ve giderlerini tespit ettirilmeli, borçları ve alacakları çıkartmalı, alacakların takip ve tahsiline en kısa zamanda başlanılmalıdır.
5. Belediyenin hesaplarının bulunduğu banka şubelerinden, hesap bakiyeleri alınmalıdır.
6. Gerektiğinde giderlerin ödenmesi kısa bir süreliğine durdurulmalı, giderlerin hangi iş ve işlemler için yapıldığı incelenmeli, bu arada alacaklı kişilerin-ödeme yapılacak kişilerin mağduriyetine neden olunmamasına azami özen gösterilmelidir.
7. Yerel seçim sonuçlarının ilanını izleyen beşinci gün belediye meclisi kendiliğinden toplanacağından, bu ilk meclis toplantısında ilk iki yıl için görev yapmak üzere, meclis üyeleri arasından gizli oyla; meclis birinci ve ikinci başkan vekili, en az iki asil, iki yedek katip üye, nüfusu 10.000‘ e kadar olan belediyelerde iki encümen üyesi, 10.000‘ den fazla olan belediyelerde üç encümen üyesinin seçilmesi gerekir.
8. Belediyedeki dolu ve boş kadro durumu çıkartılmalı, personel arasındaki yer değişiklikleri ile boş kadrolara yapılacak atamalar ilgili mevzuata uygun olarak yapılmalıdır.
9. Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarının tespitini yaptırmalı, eksik demirbaş eşya mevcut ise sorumlulular hakkında gerekli işlemleri başlatmalıdır.
10. Tapu Sicil Müdürlükleri ile yazışma yapılarak, belediyeye ait taşınmazların tespiti yapılmalıdır.
11. Göreve başlanılan ilk günlerde; tapuda devam etmekte olan devir işlemleri mevcut ise, bu işlemlerin dosyalarının incelenerek, hatalı olan veya uygun olmayanların devir işlemlerinin durdurulması, daha önceden belediye tarafından devir edilen ancak mevzuata uygun olmayan işlemler için zaman geçirilmeden tapu iptal davası açılmalıdır.
12. İlk incelemeler esnasında, belediyeye ait iş ve işlemlerde; açıkça bir şekilde mevzuata aykırı olmakla birlikte; kişilere haksız kazanç temin eden veya kamu kaynağında artışa engel olan veya kamu kaynağında azalmaya neden olan yada kişilerin mağdur olmalarına neden olan işlemler mevcut ise tespit edilerek, yetkili merciilere bildirilmesi sağlanmalıdır.
13. Seçimle göreve gelen belediye başkanları, seçimin kesinleşme tarihini izleyen 2 ay içinde 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu‘ nun 2/a ve 6/c maddeleri gereğince mal bildiriminde bulunmak zorunda olduklarından, mal bildirimlerini açık, net ve anlaşılır şekilde doldurulduktan sonra ağzı kapalı ve mühürlü zarf içerisinde İçişleri Bakanlığına göndermelidir.
BELEDİYE KANUNU İLE BELEDİYE BAŞKANINA VERİLEN GÖREVLER-YETKİLER
Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanı, görevinin devamı süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz. Başkan, genel olarak belediye teşkilatının en üst amiri sıfatıyla, belediye teşkilatını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumakla görevlidir.
Belediye başkanının görev ve yetkileri 5393 sayılı Belediye Kanunu‘ nun 38 inci maddesinde belirtilmiştir. Belediye başkanının görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir.
a) Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.
b) Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak.
c) Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek.
d) Meclise ve encümene başkanlık etmek.
e) Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek.
f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek.
g) Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak.
h) Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.
i) Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek.
j) Belediye personelini atamak.
k) Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek.
l) Şartsız bağışları kabul etmek.
m) Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak.
n) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek ve özürlüler merkezini oluşturmak
o) Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak.
p) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
BELEDİYE KANUNU İLE BELEDİYE BAŞKANINA VERİLEN DİĞER GÖREVLER-YETKİLER
1. Belediye meclisine başkanlık etmek, (5393 sayılı Yasanın 19/3. Md)
2. Belediye kesin hesabını, Nisan ayı içinde encümene sunmak, (5393/64. Md.)
3. Bütçe tasarısını hazırlayıp, Eylül ayı başlamadan meclise sunmak, (5393/62. Md.)
4. Nisan ayı meclis toplantısına faaliyet raporunu sunmak, (5393/56 Md.)
5. Belediye personelini atamak, yönetici kadrolarına yapılan atamaları ilk toplantıda meclise sunmak, (5393/49. Md.)
6. Görev ve yetkilerinin bir kısmını uygun gördüğü taktirde devretmek, (5393/42. Md.)
7. Acil durumlarda encümeni toplantıya çağırmak, encümen gündemini hazırlamak,(5393/35)
8. Belediye meclis üyesini başkan vekili olarak görevlendirmek, (5393/40. Md.)
9. Nüfusu 50.000‘ den fazla belediyelerde mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde stratejik planı ve ait olduğu yıl başından önce de yıllık performans programını hazırlayıp belediye meclisine sunmak, (5393/41. Md.)
10. Belediye meclisi çalışmalarında düzeni sağlamak, (5393 S.Yasanını 19/5. Md.)
11. Belediye meclis toplantısının gündemini belirlemek, en az 3 gün önceden üyelere bildirmek, çeşitli yöntemlerle halka duyurmak, (5393/21. Md)
12. Meclis toplantı yeter sayısının olmaması durumunda, en geç 3 gün içinde toplanmak üzere meclisi tatil etmek, (5393 sayılı Yasanın 22/2. Md.)
13. Meclis görüşme tutanaklarını imzalamak, (5393/20. Md.)
14. Belediye meclis kararlarını imzalamak,(5393/22. Md.)
15. Hukuka aykırı gördüğü kararları, gerekçesini belirtmek suretiyle yeniden görüşmek üzere 5 gün içinde meclise iade etmek, (5393 sayılı Yasanın 23/1. Md.)
16. Belediye meclisince alınan hukuka aykırı kararların iptali için 10 gün içinde idari yargıya başvurmak, (5393 sayılı Yasanın 23/3. Md.)
17. Belediye meclis üyelerinin sözlü ve yazılı sorularına kendisi veya görevlendireceği kişi tarafından sözlü veya yazılı olarak cevap verilmesini sağlamak, (5393/26. Md.)
18. Meclis üye tamsayısının en az üçte biri oranındaki üyenin verebileceği gensoru önergesinin gündeme alınması durumunda gensoruya meclis önünde cevap vermek, (5393/26. Md.)