Kamu İdaresi Türü	Yüksek Öğretim Kurumları
Yılı	2019
Dairesi	8
Karar No	211
İlam No	92
Tutanak Tarihi	13.4.2021
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Yüklenicisinin mali acz içinde olduğu gerekçesiyle sözleşmesi feshedilen makam aracı kiralanması işinde, aynı aracın bir başka firmadan daha yüksek bir bedelle kiralanması

Makam aracı kiralaması işinde, yüklenicinin mali acz içinde bulunduğu gerekçesiyle işin devamında sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmesi üzerine, aynı aracın bir başka firmadan daha yüksek bir bedelle kiralanması nedeniyle … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak;

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Yüklenicinin Sözleşmeyi Feshetmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde;

“Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” denilmiş olup anılan işe ilişkin olarak taraflar arasında düzenlenen Sözleşmenin 25’inci maddesinde de aynı hükme yer verilmiştir.

Sorguda bahsi geçen makam aracı kiralanmasına ilişkin ilk ihalenin, … adlı yüklenicinin sahibi olduğu …’te kaldığı ve ihalenin yaklaşık 7-8 ay uygulandığı, ancak adı geçen yüklenicinin, mali acz içinde bulunduğu gerekçesiyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğine ilişkin … tarihli dilekçesine istinaden Hukuk Müşavirliğinin görüşü alınarak, makam onayı ile sözleşmenin 25’inci maddesine istinaden sözleşmesinin feshedildiği, yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi üzerine sözleşme kapsamında idareye vermiş olduğu … TL’lik kesin teminat mektubunun güncellenerek gelir kaydedildiği, ayrıca hakkında 1 yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklama kararı alındığı, diğer taraftan, Rektörlük makamı araçsız kaldığından … tarihinde açık ihale usulü ile 28 ay süreli ikinci bir ihale yapıldığı ancak ihaleye hiç katılımcı çıkmadığından ihalenin iptal edildiği, bunun üzerine makamın araç ihtiyacı ve talebi devam ettiğinden … tarihinde açık ihale usulü ile tekrar 28 ay süreli makam aracı kiralama ihalesine çıkıldığı, bu defa ihaleye toplam üç firmanın katıldığı ve en uygun fiyat teklifi veren … Rent a Car adlı firmaya aylık … TL bedel ile ihalenin verildiği anlaşılmıştır.

Sorguda ilk ihalenin, yüklenicinin dilekçesine istinaden fesh edilmesi üzerine, aynı aracın daha yüksek bedel ile kiralanması neticesinde, iki ihale arasındaki aylık kiralama farkı nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiği iddia edilmişse de, gönderilen savunmalardan; yasaklama kararının Resmi Gazete'de yayımlanabilmesi için idarece ödenen ücretin, teminat mektubunun eksik güncellenmesinden ötürü yüklenicinin bakiye borcunun, aynı iş için ikinci kez ihaleye çıkılması nedeniyle ilan masrafı olarak Kamu İhale Kurumu'na ve yerel gazetelere ödenen ilan bedellerinin, ikinci ihaleye kimsenin katılmaması üzerine bu kez aynı iş için üçüncü kez ihaleye çıkılması nedeniyle Kamu İhale Kurumu ve yerel gazetelere ödenen ilan bedellerinin ve üçüncü ihale nedeniyle fazladan ödenmek zorunda kalınan kiralama bedelinin, dava açmak suretiyle Yüklenici tarafından tazmin edilmesinin talep edildiği, dolayısıyla da İdarenin uğradığı zararın telafisi için gerekli hukuki sürecin başlatıldığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, ihale mevzuatında, sadece gerçek veya tüzel kişilerin ihalelerden yasaklanması söz konusu iken, bir malın veya malzemenin yasaklanması mümkün değildir. Dolayısıyla da, İdarenin ihale aşamasında en uygun teklifi veren (… TL) … Rent a Car adlı firmanın aracını ve teklifini kabul etmemesi halinde, ihale komisyonunun ikinci sıradaki en uygun teklifi veren (… TL) firmaya ihaleyi vermek zorunda kalacağı, bu durumun da İdarenin kaybını daha da arttıracağı açıktır.

Bu itibarla, makam aracı kiralanması ihalesinin işin yüklenicisi tarafından fesh edilmesi üzerine, aynı aracın bir başka yükleniciden daha yüksek bir bedelle kiralanması nedeniyle İdarenin uğramış olduğu zararın telafisi için gerekli yasal girişimlerin başlatıldığı anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen … TL hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığına, oy birliğiyle karar verildi.