doğrudan temin usulüyle yapılan alımlarda piyasa fiyat araştırması tutanağı, kamu idareleri için belirlenen diğer belgeler ödeme emri belgesine eklenmesi gerektiği

Yılı : 2009
Dairesi : 3
Dosya No : 37366
Tutanak No : 39942
Tutanak Tarihi : 20.01.2015

1109 sayılı ilamın 5. maddesi ile Belediye hizmetlerinde kullanılmak üzere Devlet Malzeme Ofisinden 1 adet pick-up ve 1 adet arazöz alımında KDV muafiyetinden yararlanmak amacıyla Maliye Bakanlığı'ndan Yatırım Teşvik Belgesi alımı için Eksen Teknik Danışmanlık Pazarlama Ltd. Şti.'ne ödeme yapıldığı gerekçesiyle 1.180,00 TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

Dilekçi dilekçesinde özetle; 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun tanımlar başlıklı 4. maddesiyle hizmetin "Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, (...) tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri," ifade ettiğinin düzenlendiğini,

Maliye Bakanlığından "Yatırım Teşvik Belgesi" alımı için Belediyelerince hizmet alımı yapıldığını ve bu sayede idarelerinin arazöz'ün KDV tutarı olan 67.924,80 TL tutarında kara geçtiğini,

Yatırım Teşvik Belgesi'nin Belediye imkanlarıyla Ankara'da takip edilip çıkartılması için teslim alınacak aracın Demre’ye getirilmesinde Demre ile Ankara arası mesafe nedeniyle katlanılacak akaryakıt bedeli, Ankara'da işi takip edecek personelin masrafları, işin bu yolla daha uzun bir sürede tamamlanması sonucu masraflarda oluşacak artış dikkate alındığında harcanacak olan tutarın bu alımla katlanılan bedelden çok daha fazla olacağını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir.

Başsavcılık karşılamasında; “İlamın 5 inci maddesiyle, KDV muafiyet belgesi temininin Maliye Bakanlığı nezdinde takibi için hizmet satın alınması suretiyle yapılan harcama için tazmine hükmedilmiştir.

Harcamaya konu gider hizmet alımı olup, 4734 sayılı Kanunda tanımlanan hizmet kapsamına girdiğinden, ilişecek bir husus olmadığı değerlendirilmektedir.

Temyiz talebinin kabulü ile tazmin kararının kaldırılması uygun olur.” şeklinde görüş bildirmiştir.

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesinde;

Belediye hizmetlerinde kullanılmak üzere Devlet Malzeme Ofisinden 1 adet pick-up ve 1 adet arozöz alındığı, pick-up’ı teslim almak üzere belediye personellerinden Ramazan ALPER ile Murat Özen’in görevlendirildiğini, Fen İşleri Müdürlüğünce Başkanlık Makamı’na gönderilen dilekçede bu iki araç alım işlemlerinde KDV muafiyetinden yararlanmak amacıyla Maliye Bakanlığı'ndan Yatırım Teşvik Belgesi alımına Eksen Teknik Danışmanlık Pazarlama Ltd. Şti.'nin aracılık ettiği ve bu nedenle söz konusu firmaya belirtilen tutarın “4734 sayılı yasanın 22. maddesine göre ödenmesi hususu”nun Başkanın oluruna arz olunduğu, bu olur ve faturada geçen “Teşvik belgesi alımı ve hizmet karşılığı” ifadesi dışında ilişikli belgelerden alımın kapsamının ne olduğu ve ne suretle yapıldığını gösterir bir bilgi veya belgeye rastlanılmadığı, söz konusu alım nedeniyle 1.000,00 TL + KDV tutarı üzerinden anılan firmaya ödemede bulunulduğu anlaşılmaktadır.

Anayasanın 128. maddesinde "Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.", 47. maddesinde ise; “Devlet, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişileri tarafından yürütülen yatırım ve hizmetlerden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile gerçek veya tüzelkişilere yaptırılabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir.” hükmü bulunmaktadır.

Belediyenin bu tip işlerinin takibi esas itibarı ile belediye personelin sorumluluğundadır. Personele verilen maaş ve diğer mali haklar, ilgili personelin sorumluluk alanına giren iş ve işlemlerini yerine getirmesi karşılığında verilmektedir. Söz konusu işlem harcırah mukabili belediye personeli tarafından yerine getirilmesi durumunda da söz konusu teşvikten yararlanılabilecektir. Diğer taraftan 5393 sayılı Belediye Kanununun 60. maddesinde sayılan belediyenin giderleri arasında söz konusu alım işi için ödeme yapılmasına imkan veren bir düzenleme bulunmamaktadır.

Ayrıca Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliği'nin 5, 22 ve 36. maddelerine göre; ihale veya doğrudan temin usulüyle yapılacak her türlü mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemelerde; onay belgesi, ihale komisyonu kararı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22. maddesine göre doğrudan temin usulüyle yapılan alımlarda piyasa fiyat araştırması tutanağı, kamu idareleri için belirlenen diğer belgeler ödeme emri belgesine eklenmesi gerekmektedir.

Harcama talimatı ve onay belgesinde, alım konusu işin niteliği miktarı, gereken hallerde yaklaşık maliyeti kullanılabilir ödeneği ve tertibi, alımda uygulanacak usul belirtilmelidir. Ödeme emirlerine ekli harcama talimatı ve onay belgelerinde bu bilgiler yer almamaktadır. Belediye tarafından satın alınan bahse konu hizmetlerin piyasa fiyat araştırması yapılmadan gerçekleştirildiği görülmektedir. Belgeler arasında piyasa fiyat araştırması tutanağına ve alım öncesi ilgili firmadan teklif alınıp alınmadığına dair bir belgeye de rastlanılmamıştır. Anılan hususlar dışında ilişikli belgelerden alımın kapsamının ne olduğu ve ne suretle yapıldığını gösterir bir bilgi veya belgeye rastlanılmamıştır.

Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddi ile 1109 sayılı İlam’ın 5. maddesi ile 1.180,00 TL’ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,