İdarenin tamamını ilgilendiren harcamaların tek bir birim tarafından gerçekleştirilmesi

T.C.

ÇEVREVEŞEHİRCİLİKBAKANLIĞI

YerelYönetimlerGenelMüdürlüğü

 

Sayı: E-14399437-622.02-2308087                                                                       06/12/2021

Konu:GÖRÜŞ(HarcamaYetkilisi Hk.)

 

DAĞITIMYERLERİNE

 

İlgi:a).............. Çevre,ŞehircilikveİklimDeğişikliğiİlMüdürlüğünün09.11.2021tarihlive

2159380sayılıyazısı.

b)……..BelediyeBaşkanlığının 03.11.2021tarihlive23948sayılıyazısı.

 

İlgiyazılarile...................... Belediyesineaitşirketpersonelindenbelediyehizmetlerinde

çalışanişçilerinhakedişödemelerininharcamayetkilisininonayınamüteakipçalıştırılanbiriminpersonelödeneğindengerçekleştirildiği,ancakbundansonrakisüreçteharcamayetkisininYazıİşleriMüdürünedevredilmesisuretiylebelediyebütçesindekipersonelödeneklerinin tamamının Yazı İşleri Müdürlüğü biriminin harcama kalemlerinden yapılmasıdüşünüldüğübelirtilerekkonu hakkında Bakanlığımızgörüşütalep edilmiştir.

Bilindiği üzere 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Tanımlar”başlıklı 3 üncü maddesinin (k) bendinde “Harcama birimi: Kamu idaresi bütçesinde ödenektahsisedilen veharcamayetkisi bulunan birimi”hükmü,

“Üstyöneticiler”başlıklı11incimaddesinde;“Bakanlıklardavediğerkamuidarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye başkanı üstyöneticidir.Bakanlıklarda enüst yöneticiCumhurbaşkanı tarafındanbelirlenir.

…” hükmü,

“Harcama yetkisi ve yetkilisi” başlıklı 31 inci maddesinde; “ (Değişik: 22/12/2005-5436/1 md.)

Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcamayetkilisidir.

Ancak,teşkilâtyapısıvepersoneldurumugibinedenlerleharcamayetkililerininbelirlenmesindegüçlükbulunanidarelerilebütçelerindeharcamabirimlerisınıflandırılmayanidarelerdeharcamayetkisi,üstyöneticiveyaüstyöneticininbelirleyeceğikişiler tarafından; mahallî idarelerde İçişleri veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, diğeridarelerdeiseHazineve MaliyeBakanlığınınuygungörüşü üzerineyürütülebilir.

…” hükmü,

“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 nci maddesinde “Bütçelerden harcamayapılabilmesi,harcama yetkilisininharcamatalimatıvermesiyle mümkündür.Harcamatalimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği,gerçekleştirmeusulüilegerçekleştirmeylegörevliolanlarailişkinbilgileryeralır.

Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğermevzuatauygunolmasından,ödeneklerinetkili,ekonomikveverimlikullanılmasındanve


buKanunçerçevesindeyapmalarıgerekendiğerişlemlerdensorumludur.”hükmübulunmaktadır.

“Malîhizmetlerbirimi”başlıklı60ıncımaddesinde“

Alım,satım,yapım,kiralama,kirayaverme,bakım-onarımvebenzerimalîişlemlerden;idarenintamamınıilgilendirenlerdestekhizmetleriniyürütenbirim,sadeceharcamabirimleriniilgilendirenleriseharcamabirimleritarafındangerçekleştirilir.Ancak,harcamayetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticininonayıylabu işlemlerdestek hizmetleriniyürütenbirimtarafından yapılabilir.

…“hükmüyeralmaktadır.

Ayrıca,5393sayılıBelediyeKanunu’nun“Belediyebütçesi”başlıklı61incimaddesinde

“…

Belediyebaşkanıveharcamayetkisiverilendiğergörevliler,bütçeödeneklerininverimli,

tutumluveyerindeharcanmasındansorumludur.“hükmü,

“Harcamayetkilisi”başlıklı63üncümaddesinde;“Belediyebütçesiyleödenektahsisedilenherbirharcamabirimininenüstyöneticisiharcamayetkilisidir.”hükmübulunmaktadır.31.12.2005tarihlive26040sayılıResmîGazete’deyayımlananHarcamaYetkilileri

HakkındaGenelTebliğ’de(SeriNo:1)“…

5393 sayılı Belediye Kanununun 63 üncü maddesinde, belediye bütçesiyle ödenektahsisedilenherbirharcamabirimininenüstyöneticisi,5355sayılıMahalliİdareBirlikleriKanunu uyarınca da mahalli idare birliklerinde birlik başkanı harcama yetkilisi olaraktanımlanmıştır.

Mahalliidarelerdekurumsalsınıflandırmanınüçüncüvedördüncüdüzeyindeödenektahsisedilenanahizmetbirimleriveyardımcıhizmetbirimleriiledanışmavedenetimbirimlerininenüstyöneticilerininharcamayetkilisiolarakbelirlenmesiveyetki-sorumluluktesisinin buna göreyapılması gerekmektedir.

3.  HarcamaYetkisininBirleştirilmesi

Teşkilat yapısında üst yönetici ile harcama birimleri arasında yönetim kademesi yeralmak şartıyla, bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin harcama yetkisi harcamatürleri itibarıyla kısmen veya tamamen; merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerindeMaliye Bakanlığının, sosyal güvenlik kurumlarında ilgili bakanlığın, mahalli idarelerde iseİçişleri Bakanlığının uygun görüşü ve üst yöneticinin onayı ile bir üst yönetim kademesindebirleştirilebilir.

Uygungörüştalepyazılarında,harcamayetkisininbirüstyönetimkademesindebirleştirilmegerekçesineayrıntılıolarakyerverilir.

Üst yönetici ve yardımcılarına harcama yetkisinin birleştirilmesi suretiyle harcamayetkisiverilemez.

4.  HarcamaYetkisininDevri

Harcamayetkilileri,kamuhizmetlerininetkili,ekonomikveverimlibirşekildesunulmasınısağlamakamacıylaaşağıdabelirlenensınırlardâhilindeharcamayetkisinidevredebilirler.Buna görekamu idarelerinin;-     Belediyeveilözelidareleriilebunlarabağlıidarelerinharcamayetkilileribuyetkilerini yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedekiyöneticilere,

-    Mahalli idare birliklerinde birlik başkanı harcama yetkisini birlik genel sekreteri,birlikmüdürü veya birimamirlerine,

kısmenveyatamamendevredebilirler.

Her bir harcama işlemi itibarıyla, mal ve hizmet alımlarında ikiyüzellibin Yeni TürkLirasını, yapım işlerinde ise birmilyon Yeni Türk Lirasını aşan harcamalara ilişkin harcamayetkisihiçbir şekildedevredilemez.

Harcama yetkisi aşağıdaki şartlara uygun olarak devredilir:Yetkidevriyazılı olmakzorundadır.

Devredilenyetkininsınırlarıaçıkçabelirlenmişolmalıdır.

Merkezteşkilatındaharcamayetkisinindevrivebuyetkiningerialınmasıüstyöneticiye,mali hizmetler birimine ve muhasebe yetkilisine; merkez dışı birimlerde ise mali hizmetlerbiriminevemuhasebeyetkilisineyazılı olarakbildirilmelidir.

Harcamayetkisinindevredilmesi,yetkiyidevredeninidarisorumluluğunuortadankaldırmaz.

…”hükmü yeralmaktadır.

Yine28.04.2006tarihlive26152sayılıResmiGazete’deyayımlananHarcamaYetkilileriHakkındaGenelTebliğ’de(SeriNo:2)Harcamayetkilileriveyetkidevriuygulamasınailişkinolarakaşağıdakiaçıklamalarınyapılması gerekligörülmüştür.

1.Kamuidareleriharcamayetkililerininbelirlenmesi,harcamayetkisininbirüstyönetim kademesinde birleştirilmesi ve devredilmesi konusunda 31/12/2005 tarihli ve 26040dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) Seri Numaralı Harcama YetkilileriHakkında Genel Tebliğde yer alan düzenlemelere uyulacaktır. Harcama yetkililerine ilişkinolaraksözkonusuGenelTebliğinyanısıraaşağıdayeralanhususlardadikkatealınacaktır.

a)Bilindiğiüzere,4734sayılıKamuİhaleKanununun4üncümaddesindeihaleyetkilisi, "İdarenin ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurullarıileusulüneuygunolarakyetkidevriyapılmışgörevlileri"olaraktanımlanmıştır.Diğertaraftan,5018 sayılı Kanunun 31 inci maddesinde harcama yetkilisi, "Bütçeyle ödenek tahsis edilenharcama birimlerinin en üst yöneticisi" olarak tanımlanmış bulunmaktadır. Buna göre, ihaleyetkilisininilgilimevzuatındaözelolarakbelirlendiğihallerdışında,5018sayılıKanunun31inci maddesi uyarınca belirlenmiş bulunan harcama yetkilileri aynı zamanda ihale yetkilisiolacaktır.

d) Harcama yetkilileri, ilgili mevzuatı uyarınca ihale usulleriyle yapılacak mal vehizmet alımları ile yapım işlerinin ihale işlemlerine ilişkin olarak, ihale yetkisiyle sınırlıolmak üzere harcama yetkilerini, üst yöneticiden onay almak suretiyle, idarenin destekhizmetlerini yürüten birim yöneticilerine devredebilirler. Bu durumda, ihale onay belgesinindüzenlenmesinden sözleşmenin imzalanmasına kadar geçen süreçteki tüm ihale işlemlerineilişkin ihale yetkisi destek hizmetleri birim yöneticisi tarafından kullanılacaktır. İşin yaklaşıkmaliyetinin belirlenmesi ve teknik şartnamenin hazırlanması gibi ihale öncesi işlemlerin ilgiliharcamabirimi,destekhizmetleribirimiveyaidarenindiğerbirimleritarafındanhazırlanmasımümkünbulunmaktadır.Destekhizmetleribirimi,harcamabirimlerininihtiyaçlarınıbirleştirmeksuretiyle4734sayılıKanunhükümleriçerçevesindekarşılayabilir.Birdenfazlaharcamabiriminindoğrudanteminlimitidâhilindekiihtiyaçlarının,destekhizmetleribirimitarafındanbirleştirilerekihale usulleriylekarşılanması damümkünbulunmaktadır.

3. 5018 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında, harcama birimleriniilgilendirenharcamalarınharcamabirimleritarafındangerçekleştirileceği,ancak,harcamayetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticininonayıyla diğer harcama birimlerine ilişkin mali işlemlerinidarenin destek hizmetleriniyürütenbirimitarafındanyapılabileceğihükmebağlanmıştır.Buhükmünuygulanmasında,idarelerinteşkilatyapılarındadestekhizmetleriileyardımcıhizmetbirimleriolarakyeralanidari ve mali işler, makine-ikmal, satın alma, yapı işleri, personel gibi birimler destekhizmetleribirimi sayılacaktır.

Buna göre, ayrı ayrı her bir harcama birimini ilgilendiren harcamalarda, harcamayetkililiğigöreviuhdesindekalmakşartıylaveharcamabirimlerinintalebiveüstyöneticininonayıyla,harcamabirimlerininbazımaliişlemlerininidarelerindestekhizmetleriniyürütenbirimlertarafındanyerinegetirilmesimümkünbulunmaktadır.Buişlemlereilişkinolaraküstyöneticidenalınacakonay,harcamabirimleritarafındanayrıayrıalınabileceğigibi,harcamabirimlerinintalebiüzerinemalihizmetlerbirimi(StratejiGeliştirmeBaşkanlığı,StratejiGeliştirmeDaireBaşkanlığı,buhizmetlerinyerinegetirildiğimüdürlükveyaidarelerinmevcutyapılarındamalihizmetleriniyürüten birimleri)tarafından daalınabilir.

Bu şekilde alınacak onaylarda, ödeme emri belgesini düzenleme görevinin harcamabirimiveyadestekhizmetleribirimindenhangisitarafındanyürütüleceğihususudabelirtilecektir.Ödemeemribelgesinidüzenleyecekgerçekleştirmegörevlisinindestekhizmetleri biriminden olması halinde, bu görevli veya görevliler, destek hizmetleri birimiyöneticisi tarafından kendisi veya yardımcısı veya bunlara hiyerarşik olarak en yakın yönetimkademesinde bulunan kişiveya kişiler arasındanbelirlenecektir.

Destek hizmetleri birimleri tarafından diğer harcama birimleri adına harcamalarıngerçekleştirilmesihalinde,harcamatalimatı/onaybelgesidestekhizmetleribiriminegönderilerekmaliişlemlerindestekhizmetleribirimitarafındanyapılmasısağlanacaktır.Harcamaişlemleri,üstyöneticidenalınanonaydabelirtilenusulveesaslarçerçevesindetespitedilen ödeme emri belgesini düzenlemekle görevli gerçekleştirme görevlisi tarafından ödemeemrinebağlanarakimzalanmaküzereilgili biriminharcamayetkilisinesunulacaktır.

Diğertaraftan,anılanKanunun32ncimaddesinde,harcamatalimatlarındagerçekleştirmeylegörevliolanlarailişkinbilgileredeyerverileceğibelirtilmiştir.Gerçekleştirme işlemleri destek hizmetleri birimi tarafından yapılan mali işlemlerde, harcamatalimatlarında iş ve işlemlerin destek hizmetleri birimi personeli tarafından yürütüleceğininbelirtilmesiyeterlibulunmaktadır.Ancak,ilgilimevzuatındabizzatharcamayetkilisitarafındanbelirlenmesigerekenhususlardailgiliharcamayetkilisininonayıalınacaktır.

…”hükmü bulunmaktadır.

Diğer taraftan Bakanlığımızın Bütçe Hazırlama Rehberi konulu 06.07.2021 tarihli ve1270218sayılıyazılarıekindeyeralanAnalitikBütçeSınıflandırmasınaİlişkinRehberde;”…

01-  PERSONELGİDERLERİ

01.1  MEMURLAR01.1  SÖZLEŞMELİPERSONEL

01.2  İŞÇİLER

01.3  GEÇİCİPERSONEL

01.4  DİĚERPERSONEL”şeklinde sınıflandırılmış olup“03- MALVEHİZMETALIMGİDERLERİ”ise“…

03.5.1.08   Temizlik Hizmet Alım Giderleri: Yardımcı hizmetler sınıfına dâhil personeltarafından yerine getirilmesi gereken hizmet yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesiişlerinin ilgili mevzuatına göre 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 ncimaddesindekilimitveşartlarile62ncimaddesininbirincifıkrasının(e)bendindekisınırlamalaratabiolmaksızındoğrudanhizmetalımısuretiyle,doğrudandoğruyaveyadolaylıolarak, birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait şirketleregördürülmesihalinde, bunlara ilişkingiderlerbubölümekaydedilecektir.

03.5.1.09   Özel Güvenlik Hizmeti Alım Giderleri: Belediyeler ile bağlı kuruluşları vebunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı güvenlik vekorumahizmetleriniilgilimevzuatınagöre4/1/2002tarihlive4734sayılıKamuİhaleKanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e)bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle, doğrudan doğruyaveya dolaylı olarak, birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere aitşirketleregördürülmesihalindebunlarailişkingiderlerbubölümekaydedilecektir.

03.5.9.90DiğerHizmetAlımları:

Yukarıda sayılanlar dışında kalan diğer hizmet alımlarıbubölümekaydedilecektir.”şeklindedüzenlenmiştir.

Yukarıdabelirtilenhükümlerinindeğerlendirilmesinde;

1.  İdarebütçelerindeödenektahsisedilenherbirharcamabirimininenüstyöneticisininharcama yetkilisi olduğu, bütçelerden harcama yapılabilmesi harcama yetkilisinin harcamatalimatıvermesiylemümkünolduğu,teşkilâtyapısıvepersoneldurumugibinedenlerleharcamayetkililerininbelirlenmesindegüçlükbulunanidarelerilebütçelerindeharcamabirimleri sınıflandırılmayan idarelerde harcama yetkisinin üst yönetici veya üst yöneticininbelirleyeceği kişiler tarafından; mahallî idarelerde İçişleri Bakanlığı veya Bakanlığımız, diğeridarelerdeiseHazineveMaliye Bakanlığınınuygun görüşüüzerineyürütülebileceği,

2.    İçişleri Bakanlığı (mülga) Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 2006/19 sayılıGenelgesindebütçelerininkurumsalsınıflandırmasındaharcamabirimlerikodlanmaklabirlikte, nüfusu 10.000 (onbin) ve aşağı olan ilçe belediyelerinde harcama yetkisinin belediyebaşkanı tarafından kullanılacağı, ancak 5018 sayılı Kanun’un 31 inci maddesi gereği MaliyeBakanlığınca çıkarılan “Harcama Yetkilileri Hakkında Genel Tebliğ” hükümlerine uymakkaydıylaharcamayetkilisiolanbelediyebaşkanlarınınbuyetkileriniyardımcılarına,yardımcısınınbulunmamasıhalindeisehiyerarşikolarakbiraltkademedekigörevlilerekısmenveya tamamen devredebileceği,

3.     Alım,satım,yapım,kiralama,kirayaverme,bakım-onarımvebenzerimalîişlemlerden idarenin tamamını ilgilendirenlerin destek hizmetlerini yürüten birim tarafından,sadeceharcamabirimleriniilgilendirenleriniseharcamabirimleritarafındangerçekleştirileceği, ancak, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla ve harcamabirimlerinin talebi ve üst yöneticinin onayıyla, harcama birimlerinin bazı mali işlemlerininidarelerin destek hizmetlerini yürüten birimler tarafından yerine getirilebileceği, idarelerinteşkilatyapılarındadestekhizmetleriileyardımcıhizmetbirimleriolarakyeralanidarivemaliişler, makine-ikmal, satın alma, yapı işleri, personel gibi birimlerin destek hizmetleri birimisayılacağı,1.     696sayılıKHKkapsamındapersonelçalıştırılmasınailişkinilözelidareleri,belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veyaayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına aitşirketlerden doğrudan hizmet alımı kapsamında bu iş karşılığı olarak faturaya dayalı şirketeyapılanödemelerin;03.5.1.08TemizlikHizmet AlımGiderleri,03.5.1.09ÖzelGüvenlikHizmetiAlımGiderlerive03.5.9.90DiğerHizmetAlımlarıbütçetertiplerindegiderleştirileceği,

Sonuçolarakidarenintamamınıilgilendirenalım,satım,yapım,kiralama,kirayaverme,bakım-onarım ve benzeri malî işlemlerin idarenin teşkilat yapısında yer alan destek hizmetleribirimi tarafından, destek hizmetleri birimi olmaması halinde idari ve mali işler, makine-ikmal,satınalma,yapıişleri,personelgibiyardımcıhizmetbirimleritarafındanyerinegetirilebileceği       değerlendirilmektedir.

Bilgileriniricaederim.