idarenin iki farklı ihalesinde operatör için farklı ücret öngörülmesi

Kamu İdaresi Türü Özel İdareler
Yılı 2013  
Dairesi 1  
Dosya No 40448  
Tutanak No 42222  
Tutanak Tarihi 11.10.2016  
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar İlgili Daire Kararı için tıklayın

 


 

KONU: İşin, rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması.

3) 184 sayılı ilamın 9 uncu maddesinde, …… İl Özel İdaresinin ….. ihale kayıt numaralı ………. İşinin, rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması nedeniyle ……. TL. ye tazmin hükmolunmuştur.

İl Özel İaresi adına vekiller Av. ……, Av. …….. ile diğer sorumluların aynı mahiyetteki dilekçelerinde Dairenin kamu zararını tespit ederken sadece 5018 sayılı Kanunun 71/d bendini gerekçe gösterdiğini, Kaldı ki maddenin tamamı incelendiğinde "Kamu zararının" meydana gelmesi için için öncelikle kamu görevlisinin kusur, kasıt ve ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar işlem ve eylemde bulunması gerektiğini, Mevzuatına aykırılık tespit edildikten sonra yukarıda sayılan kriterlerin varlığı halinde kamu zararının tespit edilebileceğini, İlam konusu İhalede yaklaşık maliyetin “(4} Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir” hükmüne yani mevzuatına uygun olarak belirlendiğini,

İlama konu; …. ihale kayıt numaralı ……….işinde personele asgari brüt asgari ücretin %80 fazlası ödeme yapılmasının, daha önceki yıllarda aynı ihtiyaca binaen yapılan ihalede belirlenen % 80 oran üzerinden Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin amir hükmü gereğince, idarece öngörüldüğünü ve bu oranın teknik şartname ve idari şartnamede belirtildiğini,

5018 sayılı kanunun 71/d maddesi hükmü tek başına yorumlanacak olsa bile idarenin belirleyebileceği en mantıklı rayiç bedelin; daha evvel kendi yaptığı ihalede gerçekleşen rayiç bedel olduğunu, Türkiye genelinde yapılan bu ihalelerde bedelin %50 ila %225 arasında farklılık gösterdiğini, Bu durumda ilama konu ihalede oluşmuş rayiç bedelin asgari ücretin % 50 fazlası olduğunu kabul etmenin mümkün olmadığını, Dairenin rayiç bedel konusunda herhangi bir irdeleme yapmadan sadece …..şirketinin, ihalesinin tek başına ülkede kabul görecek rayiç bedel olarak kabul etmesinin hukuka uygun olmadığını, Bu durumda hiçbir idarenin ihale dahi yapmadan bu tür işleri asgari ücretin %50 fazlası ile vermesi anlamına geldiğini, ……şirketinin yaptığı ihalenin rayiç olarak kabul edilecek olursa bile, ihale edilen işe göre bedelin rayiç bedele uygun olduğunun görüleceğini,……. İl Özel İdaresinin 574 adet köy ve 12 adet beldeye hizmet etmesi gerektiğini, Hali hazırda 3680 km yol ağına bakım yapması gereken sadece 6 adet greyderi mevcut olduğunu, asgari ücrete %80 oranında fark tespit edilirken söz konusu eski model ancak faal tutulması gereken iş makinelerini etkin kullanabilecek, gerektiğinde arızalarına yerinde müdahale edebilecek daha nitelikli personel çalıştırılması planlandığını, ….. şirketine ait 2010 model Volvo marka elektronik sistemle kontrol edilen greyderleri kullanan personel ile 2000 model greyderleri kullanan arasındaki farkın da esasen hakkaniyete uygun olduğunu,

….A.Ş. nin Greyder kiralanması işi ihalesine katıldığını ve uhdesinde kalan bu kiralama işini gerçekleştirebilmek için makinelerine personel kiralama ihalesi yaptığını, Ancak …. A.Ş. nin iş makinesi çalıştıran bir müessese olmadığını ve kendi bünyesinde çalıştırdıkları iş makinesi operatörü de bulunmadığını, İdare bünyesinde kadrolu iş makinesi operatörleri bulunmakta olup, kadrolu greyder operatörüne brüt asgari ücretin % 500'den daha fazlasının ödendiğini,

Bununla beraber her ne kadar …… A.Ş.' hisselerinin % 99'undan fazlası …. İl Özel İdaresine ait olsa da ……… A.Ş. kar amaçlı bir şirket olup kendisine ait müstakil bir bütçesi, yönetim kurulu ve karar organları olan bir şirket olduğunu, Gerek satın alma birimi gerekse harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerinin bağımsız olması nedeni ile ….. İl Özel İdaresi Destek Hizmetleri Müdürlüğü' nün yapmış olduğu ihale ile kıyaslanmasının doğru olmadığını,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 10. maddesinde '(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.' Şeklinde söz konusu oranın % kaç olacağının idarece belirleneceğinin hüküm altına alındığını, Bu oranın ekonomik koşullar, Mevsimsel şartlar, Piyasa koşulları v.b. etkenlere göre değişiklik arzettiğini, İdarenin bütün bu kriterleri dikkate alarak yönetmeliğin ilgili maddesi uyarınca takdir yetkisi ile %80 fazlasını belirlediğini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.

Sayıştay Başsavcılığı; “………. işi ihalesi ….. A.Ş. uhdesinde kalmıştır. ……. A.Ş. aynı işe ait operatör kiralama ile ilgili daha az hizmet bedeli ödediği halde aynı hizmet işi ile yüklenici firmaya daha fazla bedel hesaplanarak ödenmesi sonucu 5018 sayılı Kanunun 71. maddesi gereği kamu zararına neden olunduğundan tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı” şeklinde görüş belirtmiştir.

Sorumlular ikinci dilekçelerinde; Aynı işin aynı idare tarafından farklı zamanlarda şartların değişmesi nedeniyle farklı bedelle ihale etmesinde bile hukuka aykırılık olmadığını, Kaldı ki işin de aynı olmadığını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmişlerdir.

Sayıştay Başsavcılığı ikinci karşılama yazısında; “adı geçenler tarafından ileri sürülen hususların 15.10.2015 tarih ve 16572-27606 sayılı yazımızda belirttiğimiz görüşlerimizin değiştirilmesini sağlayacak bir mahiyet taşımadığı anlaşıldığından, yargılamanın söz konusu mütalaamıza göre karara bağlanmasının uygun olacağı” şeklinde görüş belirtmiştir.

Gereği görüşüldü.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 10. Maddesinde;

“(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.” Hükmü yer almaktadır.

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesinde, “…… İşi”nde, personele asgari ücretin % 80 fazlası tutarında ücret ödemesi yapılmasının öngörüldüğü ve bu oranın teknik şartname ve idari şartnamede belirtildiği anlaşılmaktadır. Buna göre yapılan ihale sonucunda “……..Hizmet Alım İşi” isteklilerden ……..’ ın üzerine bırakılmıştır. Yüklenici bir iş makinesi operatörü aylık ….. TL. teklifte bulunmuş, bir operatöre brüt asgari ücretin%80 fazlasının ücret olarak ödeneceği, günlük … TL. yemek gideri hesaplanacağı şartnamelerde yer almıştır.

İlamda; idarece daha önce yapılan kiralama işinin…… A.Ş.’nin uhdesinde kaldığı; Şirketin İl Özel İdaresine sunacağı söz konusu hizmet için operatör kiralama yoluna gittiği, ihaleyi bir iş makinası operatörü için aylık …. TL teklifte bulunan …..’ın kazandığı, bu işte, bir operatöre brüt asgari ücretin %50 fazlasının ücret olarak ödeneceği ve günlük …. TL yemek gideri hesaplanacağının şartnamelerde kararlaştırıldığı, idarenin İlama konu hizmet alımı ile emsal gösterilen …..’ın alımı arasında, bir operatör için yapılan ödemede, yükleniciye asgari ücretin %30’u ve günlük …. TL yemek gideri kadar maliyet farkı oluştuğu belirtilerek aradaki miktar için tazmin hükmolunmuştur.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nde, Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanacağı ve söz konusu oranın idari şartnamede açıkça gösterileceği belirtilmiş olup, idarece bu oranın % 80 olarak belirlendiği ve bu oranın idare şartnamede açıkça gösterildiği anlaşılmaktadır. İki ihale birbirinden bağımsız olarak, farklı rekabet koşulları altında yapılmış olup, nitelik açısından iki iş arasında farklılıklar da bulunduğu, bu nedenle birbiri ile mukayese edilmesinin mümkün olamayacağı anlaşılmaktadır.

Bu nedenlerle, sorumluların iddialarının kabulü ile 184 sayılı ilamın 9 uncu maddesiyle ……. TL. ye tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, Oybirliği ile,