S ayıştay temyiz kurulu kararı

Belediyenin mülkiyetinde bulunan taşınmazların pazarlık usulü ile belediye şirketine kiraya verilmesi

.................... Belediyesi tarafından, Belediyenin mülkiyetinde bulunan bazı otapark ve restaurant, büfe ve fırın olarak işletilen bazı taşınmazların, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesinde belirtilen şartlar sağlanmadığı halde, Belediye şirketi olan ............ ’a, 2886 sayılı Kanunun 51/g maddesine göre pazarlık usulüyle rayiç bedellerinin altında kiraya verilmesi sonucunda .................... TL tutarında kamu zararına neden olunduğu konusuyla ilgili olarak;

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun; “Pazarlık usulüyle yapılacak işler” başlıklı 51 inci maddesinin (g )bendinde; “Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi,” şeklinde belirtilen işlerin ihalesinin pazarlık usulüyle yapılabileceği belirtilmiştir.

Denetçi iddiasında; yukarıda belirtilen mevzuat hükmüne göre, ........ Belediyesi şirketi olan ............... ’a kiraya verilen otapark ve taşınmazların, 2886 sayılı Kanunun 51/g maddesinde ifade edilen; kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivedilik şartlarını taşımadıkları halde, emsal rayiç bedellerinin altında belirlenen kira bedelleri karşılığında kiraya verilmesi sonucunda, ............... Belediyesi tarafından mahrum kalınan muhtemel kira gelirleri olarak, ................... TL tutarında kamu zararına neden olunduğu ifade edilmiştir. 

Söz konusu kiralamalar karşılığında neden olunduğu iddia olunan .................... TL tutarındaki kamu zararı ise, Denetçi tarafından; kiraya verilmiş olan taşınmazların emsal rayiç kira bedellerinin, ................. Ticaret Odasından ve Emlakçılar Meslek Esnaf Odasından yazılı olarak istenmesi ve bu rayiçlerin ................ Belediyesi’nin kiracı .................. ’tan tahsil ettiği tutarlarla karşılaştırılması suretiyle belirlenmiştir. 

Ancak, Denetçi tarafından yapılan bu tespitlere katılmak mümkün görünmemektedir. .............. Belediyesi şirketi olan ................. ’a yapılan söz konusu kiralama işlemleri, mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilmiş olan kiralamalardır ve bu sebeple de herhangi bir kamu zararına neden olunmamıştır. Şöyle ki; sorumlular tarafından yapılan savunmalardan ve savunma eki olarak gösterilen belgelerden de anlaşılacağı üzere, ................ Belediyesinin Süreli Otopark Cepleri uygulaması; gelir elde edilme amacı taşımayan, ilk 15 dakikalık park süresi ücretsiz olan, cadde üzerindeki araç sirkülasyonunu sağlama fonksiyonu ön planda tutulan, kısa süreli ve ücretsiz park imkânı sağlamak suretiyle esnaf ve vatandaşların işlerini görebilmesine imkan sağlayan, otopark ceplerinden maksimum sayıda kişinin hizmet alabilmesinin sağlanması amaçlı olan bir uygulamadır. Amaçlanan şey ise, otopark ceplerindeki ortalama park süresinin 15 dakikanın altında olacak şekilde ücretsiz olarak sonlandırılması ve mümkün olduğunca herkese bu cepleri kullanma imkânının sağlanmasıdır. Diğer taraftan, park uygulamalarının % 80’ inin de ücretsiz dilimde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Bu husus, projenin amacına uygun hizmet verdiğini ve maddi öncelikli bir uygulama olmayıp kamusal nitelikli bir uygulama olduğunu göstermektedir. Söz konusu cep otoparkların işletmecisi konumundaki ................... firmasından temin edilen ve savunma eki olarak gönderilen belgelerden, söz konusu cep otoparkların;

a. Günlük 700 araç tarafından kullanıldığı,

b. Ücretsiz dilim (0-15 Dakika) kullanım oranının ortalama % 80 olduğu,

c. Güzergâhın işletmesi için sahada 5 adet sabit personel bulundurulduğu,

d. Günlük KDV Dâhil, .............TL gelir elde edildiği,

e. ............... Caddesindeki uygulamanın yaklaşık % 20 zarar ettiği, 

Anlaşılmıştır. 

Yine yapılan savunmalardan ve savunma eki olarak gönderilen belgelerden anlaşılacağı üzere, pazarlıkla kiraya verilen taşınmaz ve işletme hakları (restoran, cafeterya, büfe, fırın), genellikle yılın tamamında işletilmeyen, sezonluk işyeri statüsündeki işyerleridir. Sezonluk işyerler olduklarından, işletme maliyetleri yüksek olan işletmelerdir. Bu sebeple, ................... Belediyesi tarafından bu tür işletmelerin bakım-onarım, çevre düzenlemesi ve koruma gibi yüksek maliyetli hizmetlerinin ..............firmasına yaptırılmasının tercih edilmesinde isabetsizlik olmadığı düşünülmektedir. Bu mekanlarda sunulan hizmetlerin insan odaklı olduğu ve elit mekânlarda, kaliteli hizmet verilmesinin amaçlandığı, kar güdüsüyle hareket edilmediği anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan, yine aynı savunmalarda belirtildiği üzere, ............... ilinde; 0-15 dakikanın ücretsiz olduğu, kamusal nitelikli emsal bir otopark işletmesinin bulunmadığı ve yine kar güdüsünün değil, sosyal amacın ön planda tutulduğu restaurant, cafeterya, büfe, fırın gibi emsal işletmelerin bulunmadığı gerçeği göz önüne alındığında, ............ Ticaret Odasının ve Emlakçılar Meslek Odası Başkanlığının hangi emsallere, hesaplara veya araştırmalara dayanarak söz konusu cep otoparkları ve işletmeler için rayiç tespitinde bulunduğu da anlaşılmaya muhtaç bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bütün bu sebeplerle, söz konusu otaparkların ve taşınmazların (restaurant, büfe ve fırın) .............. Belediyesi tarafından, Belediye Şirketi .............. ’a, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesi gereğince, pazarlık usulüyle ihale edilerek kiralanmış olmasının yasal düzenlemelere uygun olduğu anlaşılmaktadır. 

Bu itibarla, mevzuatına uygun olduğu anlaşılan taşınmaz kiralama işlemlerine ilişkin olarak ilişilecek husus bulunmadığına oybirliğiyle karar verildi.